ŞEHİR PLANCILARI ODASINDAN MURATPAŞA BELEDİYESİ HİZMET BİNASI İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİNE DAVA!

TMMOB Şehir Plancıları Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu, Muratpaşa Belediyesi hizmet binası imar planı değişikliği ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Değişikliğin, öncelikle yürütmesinin durdurulması ve takiben iptaline karar verilmesi talepli Şehir Plancıları Odası Antalya Şubesi olarak kamu yararına aykırı olması sebebiyle dava açıldığını duyurdu.

ŞPO Yönetim Kurulu konuya ilişkin yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: - Kamu Yararına Aykırı "Muratpaşa İlçesi Demircikara Mahallesi 12601 Ada 3 Parselde bulunan, “Belediye Hizmet Alanı” nın “Ticaret Alanı”kullanım fonksiyonu ile bir arada yer almasına yönelik Muratpaşa Belediye Meclisinin 06.06.2024 tarih ve 128 sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planının öncelikle yürütmesinin durdurulması ve takiben iptaline karar verilmesi talepli (TMMOB) Şehir Plancıları Odası Antalya Şubesi olarak kamu yararına aykırı olması sebebiyle dava açılmıştır. - Yapı Performansı Yetersiz Söz konusu Belediye Hizmet Alanı kullanımlı 12601 ada 3 parselin, batısında yer alan Semt Spor Sahası kullanımı (Kent Meydanı) ve Ticaret kullanımı (AVM) ile bütüncül olarak incelendiğinde; 80’li yıllardan bugüne kadar olan süreçte parçacıl imar planı değişiklikleri ile kamusal alanlarda azalmaların olduğu görülmektedir. Geçmiş dönemde 12601 ada 3 parseldeki Muratpaşa Belediye Hizmet Binası (BHA), Ticaret Alanı (AVM) karşılığında yaptırılmıştır. Ancak İmar Kanunu ve ilgili Mevzuat uyarınca arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesi ile uzunca bir sürede inşa edilebilen belediye binasının, depreme dayanıklı olup olmadığı konusunda performans analizi yaptırılmadan belediyesince teslim alındığı tespit edilmiş olup bundan dolayı Günümüzde depreme dayanıklı bir yapı olmadığı ve kamu hizmetinin aksamaması için yapının yenilenmesi hususları plan açıklama raporunda bildirilmektedir. Şu an için, Belediye Hizmet Binası ile ilgili yapılan değerlendirmede yapı performansının yetersiz olduğu ortaya çıkmış ve bu da kamu zararına neden olmuştur. Karşılaşılan bu kamu zararı neticesinde yapıyı yapan ilgilisine rücu ettirilerek mevzuat uyarınca yapının yeniden yaptırılması ve/veya güçlendirilmesi gerekirken, yeni parçacıl bir imar planı değişikliği yapılarak kamusal alanların azaltıldığı anlaşılmaktadır. - Toplam İnşaat Alanı Artırılmaktadır Son olarak yapılan plan değişikliği neticesinde de bahse konu bölgedeki, geçmişten günümüze süregelen, kamusal zarar artarak devam etmektedir. Söz konusu alan, mevcut 1/5000 Ölçekli Nazım ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planında “Belediye Hizmet Alanı” (BHA) olarak tanımlanmış ve kamu hizmetine yönelik tesislerin yapılması amacıyla ayrılmıştır. Ancak yapılmak istenen imar planı değişikliği ile: 1-Toplam inşaat alanı artırılmaktadır: Mevcut yapılaşma koşulları incelendiğinde; Toplam İnşaat Alanının 9200 m2olduğu görülmüştür. Önerilen plan değişikliği ile ise TİA:20.000 m2 olup plan notuyla 14.000 m2 si Belediye Hizmet Alanı (BHA), 6000 m2 ise Ticaret ve konuk evi olarak ayrılacağı belirtilmektedir. Yapılan plan değişikliği ile parseldeki mevcut yapılaşma yoğunluğu arttırılarak ilave ticari faaliyet eklenmekte, böylece mevcutta zaten yapı yoğunluğu ve insan sirkülasyonunun yoğunluğuna bir de ticari faaliyetle ilgili yoğunluk getirilmektedir. 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 8/b maddesi uyarınca, imar planlarının şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına uygun olması gereklidir. Ancak burada bu ilkeler açıkça ihlal edilmektedir. 2-Belediye Hizmet Alanına plan notu ile “Ticaret Alanı” fonksiyonu eklenmiştir: Kamu yararına tahsisli bir alanın ticaret alanına dönüştürülmesi, hem Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliği’nin 8. maddesine, hem de Danıştay 6. Dairesi’nin E.2006/4974, K.2008/1974 sayılı kararında vurgulanan, “kamusal alanların daraltılamayacağı ve kamu yararına aykırı kullanılamayacağı” ilkesine aykırıdır. 3194 Sayılı İmar Kanunu’nun 8. maddesi, imar planlarının kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olarak hazırlanmasını şart koşar. Ticaret fonksiyonu eklenerek kamu hizmeti yapılması gereken bir alana kamu hizmeti dışında fonksiyon yüklenmiş ve çevresel dokuyla uyumsuz yapılaşma kararı alınmasına sebep olmuştur. Yapılan plan değişikliği 3194 sayılı İmar kanununda belirtilen kamu yararına, şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırıdır. Kanunun 18. maddesi, kamu yararına aykırı plan değişikliklerinin iptal edileceğini hükme bağlamaktadır. 3-Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nin 19. ve 23. maddelerine göre: Yapı yaklaşma mesafelerinin korunması zorunludur. Ancak bu plan değişikliğiyle, yaklaşma mesafelerinin 3-5 metreye düşürülmesi, çevresel ilişkilerin ve güvenli yapılaşma ilkelerinin ihlaline neden olmaktadır. Yönetmeliğin çevresel sürdürülebilirlik ilkelerine yönelik düzenlemelerine rağmen, plan değişikliği çevre dokusuna zarar verecek kararlar içermektedir. 4-Planlama kararında yapı taban alanı sınırlaması kaldırılmaktadır: Bu değişiklikle ticari fonksiyonların alan üzerinde yaygınlaşmasına zemin hazırlanmakta, yoğunluk artışıyla kamu güvenliği ve ulaşım altyapısı risk altına sokulmaktadır. Ayrıca yapı bahçe alanını da azaltacağı için çevresel sorunlara da sebep olacağı aşikardır. Anayasa’nın 5. ve 56. maddelerinde güvence altına alınan kamu yararı ve çevre hakkına açık bir tecavüz söz konusudur. 5-Muratpaşa İlçesi Demircikara Mahallesi 12601 Ada 3 Parselde bulunan alanın “Belediye Hizmet Alanı” nın “Ticaret Alanı” olarak planlanmasına yönelik Muratpaşa Belediye Meclisinin 06.06.2024 tarih ve 128 sayılı kararıyla onaylanan 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği onaylanmak üzere Antalya Büyükşehir Belediyesi Meclisine gönderilmiştir. Ancak söz konusu plan değişikliği Antalya Büyükşehir Belediyesi Meclisince bir karara bağlanmadan 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun 14.Maddesi esas alınarak üç ay içerisinde onanmayan Planı Değişikliğini Muratpaşa Belediyesi yazı ile iade isteyip 10.10.2024- 08.11.2024 tarihleri arasında askıda ilan etmiştir. Ancak Belediye Hizmet Alanının konumu açısından bakıldığında önemli ve stratejik bir kamusal alanda olduğu halkın ulaşımının ve erişebilirliğinin yüksek olduğu bu kamusal alanın Antalya Büyükşehir Belediyesi Meclisinin kararı beklenmeden aceleye getirilmesinin sebebiyeti anlaşılamamış olup bu durum kamuoyunun sağlıklı süreç yürütmesine engel teşkil edeceği için kamu faydası taşımadığı kanısındayız. Donatı Dengesini Bozucu Nitelikte Olamaz Söz konusu imar planı değişikliğinde Belediye Hizmet Alanı(BHA) nın niteliği sosyal ve teknik altyapı donatı alanı yani kamu kapsamında iken yapılan plan değişikliği sosyal donatı alanı niteliği ticari özellik kazanmakta olup kamusal alanın azalmasına neden olmaktadır. Bu durumda öncelikle, imar mevzuatı gereği yapılacak plan değişikliklerinde kaldırılan Belediye Hizmet Alanı içerisine yapılması düşünülen ticaret alan miktarı kadar bir alanının aynı bölge içerisinde eşdeğerinin ayrılması gerektiği açıktır. Bu değişiklikte, Belediye Hizmet Alanı kullanımı ticari nitelikli bir kullanıma çevrilmekte olup Mekansal Planlar Yapım Yönetmeliğinin İmar Planı Değişiklikleri başlıklı 26. Maddesine göre eşdeğerlik niteliğini taşıyan yeni bir kamusal alan oluşturulmamıştır. İmar planlarında yapılacak değişiklikler, yönetmelikte de hükme bağlandığı üzere, plan hazırlanırken öngörülen ana kullanım kararlarını, planın bütünselliğini ve sosyal donatı dengesini bozucu nitelikte olamaz. Eğer İmar planında bir değişiklik yapılması gerekiyorsa, bu değişikliğin şehircilik ilkeleri ve kamu yararı açısından zorunlu olduğunun bilimsel olarak ortaya konması gerekmektedir. En önemlisi bu plan değişikliği, diğer kamu alanları için emsal teşkil ederek, kamusal alanların ticari kullanıma açılmasının önünü açabileceği ve kamu hizmet alanlarının ticari amaçlarla küçültülmesi, toplumun uzun vadeli ihtiyaçlarını karşılamada gelecek nesillere aktarmada ciddi yetersizliklere neden olacağı ön görülmektedir. - Kamusal Alanları Korumak Unutulmamalıdır ki, kentimiz yoğun nüfus artışı ile kentleşme baskısı altında kalmakta iken görevimiz gelecek nesillere aktarabileceğimiz doğal alanların yanı sıra geçmişten günümüze kamu mülkiyeti olarak bizlere emanet edilmiş olan kamusal alanları korumak ve devamlılığını sağlamaktır. TMMOB Şehir Plancıları Odası Antalya Şubesi olarak doğayla barışık, yaşanabilir kentler oluşturmak ve kamusal alanlara sahip çıkmak için mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğimizi kamuoyuna saygıyla duyururuz."