Kış aylarına yaklaştığımız bu günlerde, çocukluğumda Isparta'da annemlerin yazdan başlayan kış hazırlıklarından bahsetmek istiyorum.Sadece annemler değil tabii ki bütün Anadolu kadınları karınca misali bütün bir yaz çalışır, kilerlerine erzak depolardı. Neler yapılırdı?buna geçmeden önce eski evlerden söz etmek istiyorum ,evler müstakil bahçeliydi, her evin erzaklarını bozulmadan depolayacağı kiler olarak kullanılan bölümleri vardı. Bu bölümler evin en serin ve karanlık yerleriydi.Geçmiş yıllarda buzdolabının da olmadığını düşünürsek evin bu bölümleri bir nevi soğuk hava deposunda. Şimdi gelelim kış hazırlıklarına. Evimizin ve dedemin bahçesinden topladığımız meyvelerden reçeller yaparak başlardık hazırlığa.En çok vişne, ergen ,kayısı,erik ve ayva reçelleri yapılır,fazlası da kurtulur,komşulara da dağıtılırdı. Biber,bamya,taze fasulye, patlıcan iplere dizilerek kurutulur,naneler kurutulur,asma yaprakları salamura yapılırdı. Tarhanalar toz tarhana ve top(diş)tarhana olarak iki çeşidi de yapılırdı.Ev makarnası(erişte),kesme çorba ve tatar yapılırdı,annem o gün erkenden kalkar hamuru yoğurur,yufkaları açar,temiz çarşaflara serer,kurumaya bırakır.Sonra komşu ve akrabalar yardıma gelir,birlikte makarna,çorba ve tatar keyifli bir sohbet eşliğinde kesilir.İş bittikten sonra da makarna pişirilir,ceviz,peynir ve tereyağ ile buluşturulur misafirlere ikram edilirdi. Buğday kaynatılır.Bahçede büyük bakır kazanlarda odun ateşinde kaynayan bulgur sıcakken bir kısmı komşularla paylaşılır kalanı temiz bez örtülere serilir,kurutulur,bu kuruma aşamasında babaannem başını bekler kuşları kovalardı.Kuruyan buğdayın bir kısmını babam değirmene götürür, un ve bulgur yapılır,diğer kısmını da babaannem nişasta yapardı. Gelelim bağ bozumuna!! Sonbaharda toplanan üzümler tahtadan yapılmış bir teknede ayaklara temiz çizmeler giyilerek çiğnenir,şırası çıkarılır sonra da kaynatılıp pekmez yapılır. Turşular,salçalar yapılır,salamura peynir kurulur. Kış hazırlıkları bitmiş midir?Hayır bitmez son hızıyla devam eder,sucuklar,pastırmalar yapılır,kıyma kavrulur. Ceviz ağacınız varsa eğer,ceviz silkelenir,yeşil kabuğundan ayrılır,çuvallara doldurulur ve kurumaya bırakılır. Kışlık odun ve kömürünüz de varsa artık kışa hazırsınızdır. Ben yazarken yoruldum ama büyüklerimiz bu işleri sevgiyle,keyifle yapardı,komşu ve akrabaların yardımını da unutmamak gerekir. O yıllarda göz hakkı,komşu hakkı hep gözetilir,yardım ve dayanışma içinde yaşanırdı.Üreten,kendi kendine yeten bir ülkeydik.Taa ki şehirler betonlaşınca köyden şehirlere göç başlayıncaya kadar.Eskiden kilerlerimiz çuvalla kendi ürettiğimiz erzaklarla doluyken,şimdi mutfak alış verişlerimizi tane ile gram ile alır olduk. Marketten aldığımız ayçiçek çekirdeğinin bile paketinde menşei Çin yazıyor!!Ne diyebilirim ki!!