IRRITABL BAĞIRSAK SENDROMU (IBS) İLE İLGİLİ EN ÇOK MERAK EDİLENLER

Irritabl bağırsak sendromu'nun(IBS), hayatı tehdit eden bir hastalık olmadığını, ancak kişilerin günlük yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebileceğine dikkat çeken Türk Gastroenteroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ayhan Hilmi Çekin; "tekrarlayan karın ağrısı, gaz, şişkinlik, ishal veya kabızlık gibi semptomlar bireylerin sosyal ve iş hayatını zorlaştırabilir. Bu nedenle, hastalığı küçümsememek ve semptomları kontrol altına almak için profesyonel yardım almak son derece önemlidir" dedi.

Antalya'da düzenlenen 41. Ulusal Gastroenteroloji Haftası kapsamında düzenlenen basın toplantısında Türk Gastroenteroloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Ayhan Hilmi Çekin, irritabl bağırsak sendromu(IBS) ile ilgili en çok merak edilen konulara ilişkin açıklamalarda bulundu. IBS Tamamen İyileşir Mi? IBS'nin kronik, yani uzun süreli bir durum olduğunu ancak bu, semptomların her zaman devam edeceği anlamına gelmediğini ifade eden Prof. Dr. Ayhan Hilmi Çekin; "Doğru bir tedavi planı, sağlıklı bir yaşam tarzı ve semptomları tetikleyen faktörlerden kaçınmak, semptomları büyük ölçüde azaltabilir. Bazı hastalar uzun süre semptomsuz bir yaşam sürebilir. Yani IBS'yi tamamen ortadan kaldırmak zor olabilir, ancak belirtileri kontrol altına almak kesinlikle mümkündür" dedi.       Hangi Yiyecekler IBS’yi Tetikler? Prof. Dr. Ayhan Hilmi Çekin; "IBS'de yiyeceklerin etkisi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak süt ürünleri, gluten içeren gıdalar (ekmek, makarna gibi), baklagiller (fasulye, mercimek), soğan, sarımsak ve gazlı içecekler gibi yiyecekler semptomları tetikleyebilir. Ayrıca, kızartmalar ve baharatlı yiyecekler de rahatsızlık yaratabilir. Bu yüzden hastalarıma bir "beslenme günlüğü" tutmalarını öneriyorum. Böylece hangi yiyeceklerin kendilerinde sorun yarattığını tespit edebiliriz" açıklamasında bulundu. Prof. Dr. Ayhan Hilmi Çekin, açıklamalarını şöyle sürdürdü;  Stres IBS’yi Nasıl Etkiler? "IBS'nin temelinde, beyin ve bağırsak arasındaki iletişimdeki hassasiyet yatmaktadır. Stres, bu hassasiyeti artırarak bağırsak hareketlerini hızlandırabilir ya da yavaşlatabilir. Bu da ishal, kabızlık, şişkinlik gibi semptomlara yol açabilir. Bu nedenle stres yönetimi, IBS tedavisinin önemli bir parçasıdır. Yoga, meditasyon, nefes egzersizleri ve hatta hobi edinmek gibi yöntemlerle stresin olumsuz etkilerini azaltmak mümkündür.  IBS İle Gaz Veya Şişkinlik Arasındaki İlişki Nedir? IBS'de bağırsaklar, normalde rahatsızlık vermemesi gereken gaz birikimine bile aşırı duyarlı hale gelir. Bunun sonucunda şişkinlik hissi ve gaz şikayetleri daha yoğun yaşanır. Ayrıca, bazı yiyecekler sindirilirken bağırsaklarda gaz üretimini artırabilir. Bu tür semptomları azaltmak için düşük FODMAP diyeti gibi özel beslenme programları etkili olabilir.  IBS’nin Kansere Dönüşme Riski Var Mı? Hayır, IBS’nin kansere dönüşme riski yoktur. IBS, yapısal bir hastalık değildir; yani bağırsaklarda herhangi bir doku hasarı ya da anormal bir büyüme söz konusu değildir. Ancak IBS belirtileri başka hastalıklarla karışabileceğinden, kesin tanı koymak için bir uzman değerlendirmesi önemlidir. Bu, hem hastanın içini rahatlatır hem de gereksiz endişelerin önüne geçer.  IBS Tanısı Nasıl Konulur? IBS tanısı, hastanın şikayetlerinin dikkatle değerlendirilmesiyle ve altta yatan ciddi bir hastalığın olmadığının gösterilmesiyle konur. Öncelikle detaylı bir öykü alırız ve fizik muayene yaparız. Eğer gerekirse kan testleri, dışkı analizi veya kolonoskopi gibi tetkiklerle diğer hastalıkları ekarte ederiz. IBS tanısı, diğer sorunlar dışlandığında konur. Bu süreçte hastanın iş birliği ve anlayışı çok değerlidir.  Kabızlık ve İshal IBS'nin Bir Parçası Mı? Evet, IBS’nin farklı alt tipleri vardır. Bazı hastalarda kabızlık ön planda olabilirken, bazılarında ise ishal daha yaygındır. Hatta bazı hastalar bu iki durumu dönüşümlü olarak yaşayabilir. Her bir alt tipin tedavi planı farklıdır, bu yüzden hastanın semptomlarını ayrıntılı olarak aktarması önemlidir. Probiyotikler IBS’ye İyi Gelir Mi? Evet, probiyotikler bazı IBS hastalarında semptomları hafifletebilir. Ancak, her probiyotik türü IBS’ye etkili değildir. Bağırsak mikrobiyotasını düzenlemeyi hedefleyen doğru probiyotik seçimi, hastanın durumuna göre yapılmalıdır. Bunun için bir doktor rehberliğinde hareket edilmesi önemlidir.  IBS’yi Önlemek Mümkün Mü? IBS’yi tamamen önlemek mümkün olmasa da, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek semptomların ortaya çıkmasını azaltabilirsiniz. Dengeli beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, stresle başa çıkmayı öğrenmek ve bağırsak sağlığını destekleyen bir diyet uygulamak bu konuda faydalı olabilir.  Spor Yapmak IBS’ye İyi Gelir Mi? Kesinlikle evet. Düzenli egzersiz, bağırsak hareketlerini düzenler ve stresi azaltır. Yürüyüş, yüzme, yoga gibi hafif ve orta düzeyde aktiviteler IBS semptomlarını hafifletebilir. Ancak, çok yoğun egzersiz bazı hastalarda semptomları artırabilir. Bu nedenle, dengeli bir egzersiz planı tercih edilmelidir.  IBS Psikolojik Bir Hastalık Mı? IBS sadece psikolojik bir hastalık değildir. Hem biyolojik hem de psikolojik faktörlerin bir arada rol oynadığı bir durumdur. Beyin ile bağırsak arasındaki iletişimdeki aksaklıklar semptomların temelinde yatar. Stres gibi psikolojik etkenler bu durumu kötüleştirebilir, ancak hastalığın tek nedeni değildir.  İlaç Tedavisi Her Zaman Gerekli Midir? Hayır, IBS tedavisi her zaman ilaç gerektirmez. Hafif semptomları olan hastalarda, beslenme düzenlemeleri ve yaşam tarzı değişiklikleri genellikle yeterlidir. Ancak, şiddetli semptomları olan hastalarda, semptomları kontrol altına almak için ilaç tedavisi uygulanabilir. Bu karar, hastanın durumuna göre doktor tarafından verilmelidir.   IBS Kadınlarda Neden Daha Sık Görülür? Kadınlarda hormonal değişikliklerin bağırsaklar üzerindeki etkisi daha belirgin olabilir. Özellikle adet dönemleri gibi hormonal dalgalanmalar, bağırsak hassasiyetini artırabilir. Ayrıca, kadınların stres ve ağrıya karşı daha duyarlı olabileceği düşünülmektedir. Çocuklarda IBS Olur Mu? Evet, IBS çocuklarda da görülebilir. Çocuklar genellikle karın ağrısı, ishal veya kabızlık gibi şikayetlerle gelir. Ancak çocuklarda IBS tanısı koyarken çok dikkatli olmak gerekir, çünkü belirtiler başka hastalıklarla karışabilir. Tedavi, çocuğun yaşına uygun olarak planlanır."