Alanında Türkiye’nin en köklü uzmanlık derneği olan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği’nin (TÜSAD) akciğer sağlığı alanındaki en son bilimsel gelişmelerin paylaştığı 46’ncı Yılık Uluslararası Kongresi SOLUNUM 2024, bu yıl 20-24 Kasım 2024 tarihleri arasında Antalya’da gerçekleştirildi.

 “Başarı Bir Yolculuktur… Tükenmeyen Nefesle…” temasıyla akciğer sağlığının bugününün ve yarının ele alındığı kongre kapsamında bir de basın toplantısı düzenlendi. Bu toplantıda TÜSAD Başkanı Prof. Dr. M. Şule Akçay, Kongre Başkanı Prof. Dr. Deniz Köksal, Kongre Bilimsel Komite Başkanı Prof. Dr. Nilgün Yılmaz Demirci, KOAH Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. M. Onur Turan, Akciğer Kanseri Çalışma Grubu Üyesi Doç. Dr. Özgür Batum, İnfeksiyon Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Berna Kömürcüoğlu son gelişmeler hakkında bilgi verdi.

TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜM VÜCUDA ZARARLI

Prof. Dr. M. Şule Akçay, geleneksel sigaraların 1950 yılından bu yana sağlığa zararlarının bilindiğini belirtirken, “Tütün ürünleri tüm vücuda zarar veriyor. Beyinden bacağa yani tepeden tırnağa hastalık sebebi. Pek çok bilinmeyen hastalığa da sebep oluyor. Duman altında kalanlar da benzer hastalıklara maruz kalıyor” dedi.

Elektronik sigara, ısıtılmış ürün gibi alternatif ürünlerin zararlarına da dikkat çeken Akçay, bunların zararları yokmuş ya da sigarayı bıraktırmak için bir araçmış gibi pazarlandığını, ancak bunun böyle olmadığını dile getirdi. Akçay, şunları söyledi: “Tütün ürünlerini satanlar ‘zararı azaltılmış ürünler’ diye reklam yapıyorlar ‘sigarayı bırakma ürünü’ diyerek servis ediyorlar. Bu şekilde bir ürün kesinlikle değil. Bunun altını çizmek lazım. İthali, satışı yasak olan maddeler ama gençler ne yazık ki bir şekilde ulaşıp kullanabiliyorlar. Oysa yeni nikotin ürünleri kısa sürede içerisinde sağlığa zararları ortaya çıktı. Ne yazık ki elektronik sigara kullanım yaşı 11-13 yaşlara kadar ne yazık ki düşmüş durumda.”

YAPAY ZEKA ERKEN TEŞHİS İÇİN YARARLI

Kongre Başkanı Prof. Dr. Deniz Köksal akciğer kanserinde de tıpkı diğer kanser türlerinde olduğu gibi erken teşhisin hayat kurtardığını belirtirken bu konuda yapay zekanın teşhis yöntemi olarak işleri kolaylaştıracağını anlattı. Köksal, “Yapay zeka uygulamaları çekilen tomografileri inceleyebilecek hale geldi” derken şu bilgileri verdi:  Bu açıdan hekimin iş yükünü azaltıp ama hiçbir zaman hekimin yerine geçemeyecek sistemler. Karar destek mekanizması olarak kullanılabiliyor. 2024 yılı ocak ayından bu yana hastanemizde bu tür bir ürün kullanıyoruz. Günde 300 akciğer grafisi çekiliyor. Sistem bize ‘300 grafinin 20’sinde nodül var’ diyor bizde bakıyoruz değerlendiriyoruz. Her gün 1-2 şüpheli vaka çıkıyor. Bu şekilde yıl içinde 8 hastada erken kanser tümörü tespit ettik.”

40 YAŞ ÜSTÜ 4-5 KİŞİDEN BİRİ KOAH

KOAH Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. M. Onur Turan KOAH’la ilgili şu noktalara dikkat çekti: “KOAH hastalarının birçoğunun hasta olduğunun farkında olmadığını öksürük ve balgam şikayetlerini normal gördükleri için hastaneye gitmediklerini söyledi.  Dünyada KOAH kaynaklı ölüm oranlarının da ciddi oranda olduğunu kaydeden Prof. Dr. Turan, “40 yaş üstü her 4-5 kişiden biri KOAH. Dünyada her yıl 3-4 milyon kişi hayatını kaybediyor” dedi.

KADINLAR PASİF İÇİCİLİKTEN MUZDARİP

Akciğer Kanseri Çalışma Grubu Üyesi Doç. Dr. Özgür Batum, gençlerde özellikle akciğer kanser sıklığının arttığını söylerken, kadınlarda da pasif sigara içiciliğinin hastalık nedeni olduğunu vurguladı. “Hayatında hiç sigara içmemiş, ancak pasif içiciliğe maruz kalmış kadınlar akciğer kanseri riski taşıyor” diyen Batum, bu hastalıkla ilgili şunları vurguladı:  “Hep sigara üzerinde duruluyor ama nargile, puro gibi ürünler de var. Pasif sigara içiciliği de çok önemli. Özellikle kadın hastalarda hiç sigara içmeden akciğer kanseri şikayetiyle geldiğinde pasif içiciliği görüyoruz. Akciğer kanserini kadınlar ve erkekler olarak ikiye ayırıyoruz. Erkeklerde ne yazık ki 1. sırada. Kadınlarda 5. sırada ama her geçen yıl artmaya devam ediyor. 2030 yılında 3. sıraya yükselmesi bekleniyor.”

COVID’DEN HALA KURTULAMADIK

İnfeksiyon Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Berna Kömürcüoğlu ise günümüzde Covid’in yansımaları konusunda bilgi verirken, şunları dile getirdi: “Covid’den ne yazık ki tam anlamıyla kurtulamadık, varyantlar ile devam ediyor. Son zamanlarda ülkemizde de mevsimsel olarak çok yaygın. Üst bolunum yolu enfeksiyonu gibi seyrediyor, ateş, boğaz ağrısı, öksürük ile seyrediyor ve iyileşme süreci uzuyor. Gençler bunu bir şekilde ayakta geçirebiliyor ancak yaşlı hastalar, immün yetmezliği olan hastalan en büyük risk grubu. Bunlara ek olarak kronik böbrek yetmezliği, kalp hastalığı gibi ciddi hastalıkları bulunanlara hala rapel doz aşı olmayı öneriyoruz. Maalesef olduğumuz Covid aşıların antikor seviyeleri çok düştü. Viral hastalıkların ne kadar ciddi sonuçlara neden olacağını gördük, bu nedenle infeksiyon hastalıklarında mevsimsel artışların yaşanırken pandemi döneminde edindiğimiz korunma yöntemlerini risklere karşı uygulamaya devam etmeliyiz. Maske kullanmak, el hijyenine dikkat etmek, bulaşı önlemek, özellikle 65 yaş üzerindekilere her yıl influenza aşısı ve bir kez pnömokok (zatürre) aşısı öneriyoruz.